1. Bước 1 – Xác định mục tiêu tài chính

Xác định mục tiêu tài chính là một phần quan trọng của quá trình lập Kế hoạch Tài chính cá nhân. Điều này đòi hỏi bạn phải đặt ra những mục tiêu cụ thể và đo đếm được trong tương lai để tạo hướng dẫn cho việc quản lý tiền và đầu tư.

Dưới đây là cách cụ thể hơn về việc xác định mục tiêu tài chính:

+ Xác định mục tiêu ngắn hạn và dài hạn:

Kế hoạch Tài chính cá nhân được bắt đầu với các mục tiêu tài chính. Mục tiêu ngắn hạn có thể bao gồm việc tiết kiệm đủ tiền để mua một chiếc ô tô mới trong vòng một năm hoặc du lịch nước ngoài. Mục tiêu dài hạn có thể liên quan đến việc mua nhà, đầu tư cho tuổi hưu trí, hoặc trả học phí cho con cái.

+ Làm cho mục tiêu cụ thể và đo đếm được:

Hãy đảm bảo rằng mục tiêu trong Kế hoạch Tài chính cá nhân rất cụ thể và có thể đo lường. Thay vì chỉ nói “Tôi muốn tiết kiệm tiền,” hãy nói “Tôi muốn tiết kiệm $10,000 trong vòng 12 tháng.”

+ Ưu tiên thứ tự các mục tiêu:

Nếu trong Kế hoạch Tài chính cá nhân của bạn có nhiều mục tiêu, hãy xác định mức độ ưu tiên của chúng. Điều này giúp bạn quyết định nên tập trung và việc hoàn thành mục tiêu nào trước.

+ Xác định thời hạn:

Một Kế hoạch Tài chính cá nhân thường đặt đặt trong một giai đoạn thời gian nhất định, do vậy bạn nên đặt thời hạn cụ thể cho mỗi mục tiêu. Việc biết được khi nào muốn đạt được mục tiêu đó giúp bạn thiết lập một kế hoạch thời gian để thực hiện.

+ Xem xét tính khả thi:

Hãy xem xét xem liệu mục tiêu đó có khả thi trong tình hình tài chính hiện tại của bạn hay không. Nếu không, bạn có thể cần điều chỉnh mục tiêu hoặc tìm cách tăng thu nhập hoặc giảm chi tiêu để đạt được mục tiêu nhằm đảm bảo tính khả thi tổng thể của Kế hoạch Tài chính cá nhân.

+ Lập Kế hoạch Tài chính cá nhân cụ thể:

Sau khi bạn đã xác định mục tiêu, hãy lập kế hoạch cụ thể về cách bạn sẽ tiết kiệm và đầu tư để đạt được mục tiêu đó. Điều này có thể bao gồm thiết lập một ngân sách, đầu tư tiền vào tài sản cụ thể, hoặc tìm kiếm cơ hội kiếm thêm thu nhập.

+ Theo dõi và điều chỉnh:

Liên tục theo dõi tiến độ của việc thực hiện Kế hoạch Tài chính cá nhân và điều chỉnh kế hoạch nếu cần. Đôi khi, sự thay đổi trong tình hình tài chính hoặc cuộc sống có thể yêu cầu bạn thay đổi mục tiêu hoặc cách bạn tiết kiệm và đầu tư để đạt được mục tiêu.

Tựu chung lại , xác định mục tiêu tài chính là bước quan trọng trong việc xây dựng một Kế hoạch Tài chính cá nhân. Nó giúp bạn tập trung vào những điểm quan trọng trong cuộc sống và đảm bảo rằng bạn đang hướng tới những mục tiêu cụ thể và có chiến lược để đạt được chúng.

Các cấp độ Tài chính cá nhân cần xây dựng để đạt được các mục tiêu tài chính

Tham khảo các cấp độ tài chính theo cách khác tại đây

2. Bước 2 – Đánh giá tình hình tài chính hiện tại

Đánh giá tình hình tài chính hiện tại là bước tiếp theo để lập Kế hoạch Tài chính cá nhân. Xem xét tình hình tài chính cá nhân hiện tại của bạn bằng cách xem xét thu nhập, chi tiêu, nợ nần, tiền tiết kiệm và đầu tư hiện có… Điều này giúp bạn hiểu rõ về tình hình tài chính của mình và xác định các vấn đề cần giải quyết.

+ Tổng thu nhập:

Đầu tiên, bạn cần xác định tổng thu nhập của mình. Điều này bao gồm lương, thu nhập từ kinh doanh, thu nhập từ đầu tư, tiền lãi, thưởng, và bất kỳ nguồn thu nào khác. Hãy xác định số tiền bạn kiếm được hàng tháng và hàng năm. Thu nhập là Trụ cột tài sản đầu tiên quan trọng làm căn cứ để bạn xây dựng Kế hoạch Tài chính cá nhân.

+ Chi tiêu hàng tháng:

Xây dựng Kế hoạch Tài chính cá nhân luôn bao gồm việc liệt kê tất cả các khoản chi tiêu hàng tháng. Điều này bao gồm các khoản tiền bạn tiêu cho thuê nhà, hóa đơn điện nước, tiền điện thoại, mua sắm, thực phẩm, giáo dục, và giải trí… Đừng quên bao gồm cả các khoản nợ hoặc trả tiền lãi hàng tháng.

2 loại chi phí sinh hoạt cơ bản trong quản lý chi tiêu cá nhân

+ Tài sản:

Xác định tài sản hiện có của bạn trong kế hoạch Tài chính cá nhân. Đây có thể bao gồm tiền mặt, tài sản đầu tư, tài sản bất động sản, xe hơi, và các khoản tiền trong tài khoản tiết kiệm hoặc quỹ hưu trí. Bạn nên ghi chính xác giá trị của mỗi loại hình tài sản và tính tỷ trọng của nó trên tổng tài sản mà bạn có.

+ Các khoản nợ:

Xác định các khoản nợ nần hiện tại của bạn nếu có, chẳng hạn như thẻ tín dụng, khoản vay mua nhà, khoản vay học, và nợ cá nhân khác. Bên cạnh đó cũng ghi rõ số tiền còn nợ, lãi suất và thời hạn trả nợ bởi quản lý Nợ là việc vô cùng quan trọng trong Kế hoạch Tài chính cá nhân.

+ Bảo hiểm:

Bảo hiểm là một loại hình tài sản cần được chú ý trong Kế hoạch Tài chính cá nhân. Xem xét các chính sách bảo hiểm của bạn, chẳng hạn như bảo hiểm y tế, bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm xe hơi, và bảo hiểm nhà cửa. Đảm bảo bạn hiểu rõ mức độ bảo vệ và chi phí liên quan đến mỗi loại bảo hiểm.

+ Quỹ dự phòng:

Kiểm tra xem bạn có một quỹ dự trữ tài chính không. Đây là tiền tiết kiệm dự trữ để đối phó với các tình huống khẩn cấp hoặc chi tiêu bất ngờ, chẳng hạn như thất nghiệp, bệnh tật hoặc sự cố gia đình.

Nếu như bạn xây dựng Kế hoạch Tài chính cá nhân với một Quỹ dự phòng đủ lớn (tối thiểu 12 tháng chi phí sinh hoạt thiết yếu) thì bạn đang có một tình trạng tài chính rất an toàn.

+ Các nguồn thu nhỏ khác:

Đôi khi, có các nguồn thu nhỏ hoặc chi phí cố định mà bạn có thể đã bỏ qua. Ví dụ, tiền lời từ đầu tư, thu nhập thụ động, hoặc các khoản chi tiêu nhỏ khác có thể có tác động đến tình hình tài chính và Kế hoạch Tài chính cá nhân của bạn.

+ Tổng cộng và so sánh:

Tổng hợp tất cả các số liệu trên để có cái nhìn tổng quan về tình hình tài chính. So sánh tổng thu nhập với tổng chi tiêu, kiểm tra tài sản và nợ nần, và đảm bảo bạn hiểu rõ tình hình tài chính cá nhân của mình.

Quá trình đánh giá tình hình tài chính hiện tại giúp bạn có cái nhìn rõ ràng về sức khỏe tài chính. Điều này sẽ giúp bạn đưa ra quyết định thông minh về việc quản lý tiền, đầu tư, và lập Kế hoạch Tài chính cá nhân trong tương lai.

Bảng cân đối tài sản cá nhân – Hướng dẫn chi tiết cách lập (Kèm mẫu)

3. Bước 3 – Xây dựng ngân sách

Bước tiếp theo của việc xây dựng Kế hoạch Tài chính cá nhân là tạo một ngân sách dựa trên thu nhập hàng tháng của bạn và các chi phí sinh hoạt để quản lý tiền một cách hợp lý và tiết kiệm hơn bằng cách theo dõi và kiểm soát chi tiêu.

Việc này giúp bạn theo dõi tiền bạn kiếm từ đâu và tiền bạn tiêu ra đâu, và đảm bảo rằng bạn đang tiết kiệm và đầu tư cho tương lai của mình.

Dưới đây là cách cụ thể để xây dựng một ngân sách:

+ Thu thập thông tin về thu nhập:

Bắt đầu bằng việc ghi lại tất cả các nguồn thu nhập hàng tháng của bạn. Bao gồm lương, thu nhập từ kinh doanh, thu nhập từ đầu tư, tiền lời, và bất kỳ nguồn thu nào khác.

+ Liệt kê tất cả các chi tiêu:

Lập danh sách tất cả các khoản chi tiêu hàng tháng. Điều này bao gồm chi tiêu cho thuê nhà, hóa đơn điện nước, tiền điện thoại, tiền mua sắm, thực phẩm, giáo dục, giải trí, và bất kỳ khoản chi tiêu nào khác. Cố gắng tạo một danh sách chi tiêu chi tiết để có cái nhìn rõ ràng.

+ Phân loại các khoản chi tiêu:

Sau khi bạn đã liệt kê tất cả các khoản chi tiêu, hãy phân loại chúng thành các nhóm. Ví dụ: chi phí sinh hoạt thiết yếu (còn gọi là chi tiêu hàng tháng cố định như thuê nhà và hóa đơn…), chi phí sinh hoạt mong muốn (còn gọi là chi tiêu hàng tháng biến đổi như thực phẩm và giải trí…), tiền tiết kiệm và đầu tư, và trả nợ…

+ Xác định mức tiền tiết kiệm và đầu tư:

Xác định một phần thu nhập của bạn mà bạn muốn tiết kiệm hoặc đầu tư mỗi tháng. Điều này có thể bao gồm tiết kiệm cho mục tiêu cụ thể (như mua nhà hoặc du lịch) và đầu tư để tạo ra thu nhập thụ động trong tương lai.

+ So sánh thu nhập và chi tiêu:

So sánh tổng thu nhập hàng tháng của bạn với tổng chi tiêu hàng tháng. Mục tiêu là đảm bảo rằng tổng thu nhập lớn hơn hoặc ít nhất bằng tổng chi tiêu. Nếu tổng chi tiêu vượt quá thu nhập, bạn cần xem xét cách cắt giảm chi tiêu hoặc tìm cách gia tăng thu nhập.

+ Theo dõi và kiểm soát chi tiêu:

Theo dõi chi tiêu của bạn trong suốt tháng và so sánh nó với ngân sách. Sử dụng các công cụ quản lý tài chính hoặc ứng dụng để theo dõi tiền bạn tiêu. Điều này giúp bạn duy trì sự kiểm soát và tuân thủ ngân sách của mình.

Ứng dụng quản lý tài chính Topi có thể giúp bạn thực hiện điều này.

+ Điều chỉnh ngân sách khi cần thiết:

Cuộc sống và tình hình tài chính luôn thay đổi, vì vậy đôi khi bạn cần điều chỉnh ngân sách của mình. Nếu bạn đối mặt với một chi phí bất ngờ hoặc thay đổi thu nhập, hãy xem xét cách điều chỉnh ngân sách để phản ánh những thay đổi này. Điều chỉnh ngân sách khi cần thiết rất quan trọng đối với việc thực hiện Kế hoạch Tài chính cá nhân.

+ Lập kế hoạch cho mục tiêu tài chính:

Sử dụng ngân sách để giúp bạn tiết kiệm và đầu tư cho các mục tiêu tài chính cá nhân của mình. Điều này có thể bao gồm tiết kiệm cho mục tiêu ngắn hạn (như mua xe hơi mới) và mục tiêu dài hạn (như tuổi hưu trí).

Bảng chi tiêu cá nhân – Hướng dẫn chi tiết cách lập (Kèm mẫu)

4. Bước 4 – Tạo dự trữ tài chính

Tạo dự trữ tài chính hay Quỹ dự phòng tài chính là một phần quan trọng trong việc xây dựng Kế hoạch Tài chính cá nhân để đảm bảo rằng bạn có khả năng đối phó với các tình huống khẩn cấp hoặc chi tiêu bất ngờ mà không ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình trạng tài chính của bạn.

Dưới đây là cách cụ thể để tạo dự trữ tài chính:

+ Xác định mục tiêu dự trữ:

Đầu tiên, bạn cần xác định mục tiêu cụ thể cho quỹ dự trữ tài chính. Mục tiêu này có thể bao gồm số tiền cố định hoặc số tiền đủ để đối phó với các tình huống cụ thể, chẳng hạn như mất việc làm, sự cố y tế, hoặc chi tiêu bất ngờ. Mục tiêu dự trữ tiêu biểu thường là từ 3 đến 6 tháng chi tiêu hàng tháng của bạn.

+ Tích luỹ tiền:

Bắt đầu tích lũy tiền vào quỹ dự trữ tài chính. Một phần thu nhập hàng tháng của bạn nên được dành riêng cho quỹ dự trữ. Điều này có thể bắt đầu nhỏ và sau đó tăng dần khi bạn có khả năng. Sử dụng tài khoản tiết kiệm hoặc tài khoản dự trữ riêng biệt để đảm bảo tiền luôn sẵn sàng khi cần.

+ Tự động hóa tiết kiệm: Một cách tốt để đảm bảo rằng bạn duy trì quỹ dự trữ là thiết lập việc tiết kiệm tự động. Hãy xem xét thiết lập chuyển tiền tự động từ tài khoản ngân hàng chính của bạn vào tài khoản dự trữ hoặc quỹ tiết kiệm sau mỗi lần bạn nhận lương.

+ Tạo ưu tiên cho quỹ dự trữ: Đặt quỹ dự trữ tài chính là một ưu tiên trong ngân sách của bạn. Điều này đồng nghĩa với việc đặt nó trước mọi khoản chi tiêu không cần thiết hoặc xa xỉ. Điều quan trọng là bạn hiểu rằng việc tạo dự trữ tài chính là để bảo vệ tài chính của bạn trong trường hợp khẩn cấp.

+ Sử dụng quỹ dự trữ một cách có trách nhiệm: Quỹ dự trữ tài chính nên chỉ được sử dụng cho các mục tiêu quan trọng và khẩn cấp. Đừng sử dụng nó cho mục tiêu tiêu tiền hoặc chi tiêu không cần thiết. Nếu bạn sử dụng một phần quỹ dự trữ, hãy đảm bảo bạn tái nạp nó ngay khi có khả năng.

+ Kiểm tra và cập nhật quỹ dự trữ: Định kỳ kiểm tra và cập nhật mục tiêu dự trữ tài chính của bạn. Nếu tình hình tài chính hoặc cuộc sống thay đổi, cần điều chỉnh mục tiêu và số tiền tiết kiệm cần thiết để đáp ứng những thay đổi này nhằm đảm bảo Kế hoạch Tài chính cá nhân được duy trì.

5. Bước 5 – Quản lý nợ